Pravilnik o programu završnog ispita u osnovnim školama

Član 1

Ovim pravilnikom utvrđuje se program završnog ispita u osnovnom obrazovanju i vaspitanju i propisuje obrazac javne isprave o obavljenom završnom ispitu u osnovnom obrazovanju i vaspitanju.

Član 2

Program završnog ispita u osnovnom obrazovanju i vaspitanju sadrži cilj programa završnog ispita, strukturu programa završnog ispita i određen broj obrazovnih standarda sa primerima zadataka kojima se ispituje njihova ostvarenost.

Član 3

Obrazac javne isprave o obavljenom završnom ispitu u osnovnom obrazovanju i vaspitanju u obliku je lista veličine 21 x 29,5 cm, na 100-gramskoj hartiji, svetloplave podloge sa grbom Republike Srbije u pozadini teksta, a kada se štampa i izdaje dvojezično, veličine je 25 x 35 cm.

Javnu ispravu o završnom ispitu u osnovnom obrazovanju i vaspitanju izdaje i osnovna škola za obrazovanje odraslih.

Član 4

Program završnog ispita u osnovnom obrazovanju i vaspitanju i obrazac javne isprave o obavljenom završnom ispitu u osnovnom obrazovanju i vaspitanju odštampani su uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.

Član 5

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Prosvetnom glasniku”.

Program završnog ispita u osnovnom obrazovanju i vaspitanju

Cilj programa završnog ispita

Cilj programa završnog ispita u osnovnom obrazovanju i vaspitanju je saglasno Zakonu o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja (“Službeni glasnik RS”, br. 72/09 i 52/11), priprema učenika za polaganje završnog ispita na kraju obaveznog osnovnog obrazovanja.

Struktura programa završnog ispita

Završnim ispitom procenjuje se koliko je učenik tokom osmogodišnjeg školovanja ovladao znanjima i umenjima iz srpskog, odnosno maternjeg jezika, matematike, istorije, geografije, biologije, fizike i hemije. Završni ispit nakon završenog osmog razreda, polažu svi učenici. Završni ispit učenici će polagati u osnovnim školama u kojima su završili osmi razred. Učenici polažu završni ispit pisanim putem, rešavanjem testova.

Sadržaj završnog ispita po programima završnog ispita za školsku 2011/2012, 2012/2013. i 2013/2014. godinu postepeno se menja do školske 2013/2014. godine, po obimu i strukturi, i to povećanjem broja predmeta koji se polažu i povećanjem broja nepoznatih ispitnih zadataka u testovima.

Učenici koji završni ispit polažu nakon završetka nastavne 2011/2012. godine, taj ispit polažu iz dva predmeta, i to srpski, odnosno maternji jezik i matematika, a testovi će imati 25% potpuno poznatih zadataka, prethodno objavljenih u zbirci zadataka, 25% delimično poznatih zadataka nastalih delimičnom izmenom zadataka koji su već objavljeni u zbirci zadataka i 50% zadataka čiji sadržaji i rešenja nisu sadržani u zbirci.

Zadacima koji su prethodno objavljeni u zbirkama zadataka na završnom ispitu nastavne 2011/2012. godine ispituje se ostvarenost obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja sa osnovnog nivoa, a neobjavljenim zadacima na završnom ispitu nastavne 2011/2012. godine ispituje se ostvarenost obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja sa srednjeg i naprednog nivoa, uključujući i standarde koji su se na završnom ispitu 2010/2011. godine ispitivali neobjavljenim zadacima.

Zadacima koji su prethodno objavljeni u zbirkama zadataka i neobjavljenim zadacima na završnom ispitu nastavne 2012/2013. godine ispituje se ostvarenost obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja sa osnovnog nivoa, a neobjavljenim zadacima na završnom ispitu nastavne 2012/2013. godine ispituje se ostvarenost obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja sa srednjeg i naprednog nivoa, uključujući i standarde koji su se na završnom ispitu 2010/2011. godine ispitivali neobjavljenim zadacima.

Završni ispit za učenike koji taj ispit polažu nakon završetka nastavne 2012/2013. godine sastojaće se od dva predmeta, i to srpski, odnosno maternji jezik i matematika, a testovi završnog ispita imaće 25% delimično poznatih zadataka i 75% potpuno nepoznatih zadataka.

Učenici koji završe osmi razred u školskoj 2013/2014. godini polažu završni ispit upotrebom testa iz predmeta srpski jezik, odnosno maternji jezik, matematika i upotrebom kombinovanog testa iz nastavnih predmeta, i to: istorije, geografije, biologije, fizike i hemije. Testovi završnog ispita sastavljeni su od nepoznatih zadataka.

Zastupljenost pojedinačnih predmeta u kombinovanom testu strukturirana je prema procentu zastupljenosti u nastavnom planu od petog do osmog razreda.

Prvo probno završno testiranje iz kombinovanog testa obaviće se tokom školske 2011/2012. godine.

Drugo probno testiranje iz kombinovanog testa sa potpuno nepoznatim zadacima obaviće se tokom 2013. godine.

Program završnog ispita opisuje obrazovna postignuća koja se očekuju od učenika na kraju osnovnog školovanja. Ta postignuća utemeljena su u programima za srpski, odnosno maternji jezik i matematiku, tako i u dokumentu o standardima za kraj obaveznog obrazovanja koje utvrđuje, saglasno Zakonu o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, Nacionalni prosvetni savet.

Obrazovni standardi za kraj obaveznog obrazovanja definisani su na tri nivoa postignuća – osnovnom, srednjem i naprednom nivou. Nivoi obrazovnih standarda opisuju zahteve različite težine, kognitivne kompleksnosti i obima znanja, od jednostavnijih ka složenim. Svaki naredni nivo podrazumeva da je učenik ovladao znanjima i veštinama sa prethodnog nivoa.

Osnovni nivo postignuća čine znanja, veštine i sposobnosti kojima je ovladalo više od 80% učenika, srednji nivo postignuća čine znanja, veštine i sposobnosti kojima je ovladalo oko 50% učenika, a naprednim nivoom postignuća ovladalo je oko 20% najboljih učenika.

Testovi koje učenici rešavaju na završnom ispitu sadrže zadatke kojima se ispituje ostvarenost obrazovnih standarda sa osnovnog, srednjeg i naprednog nivoa. Testovi su koncipirani tako da obuhvataju sve nivoe znanja i sve sadržaje koji su procenjeni kao temeljni i od suštinskog značaja za nastavak školovanja.

Program završnog ispita, uz svaki standard sadrži zadatke koji na konkretan način prikazuju šta se očekuje od učenika koji je ovladao određenim standardom. Neki standardi su ilustrovani jednim primerom, a neki uz pomoć više njih.

Obrazovni standardi koji su u programu označeni zvezdicom ne ispituju se zadacima koji su predviđeni na završnom ispitu.

Učenik po osnovu opšteg uspeha i uspeha na završnom ispitu da ostvaruje ukupno 100 bodova, i to najviše 60 bodova po osnovu opšteg uspeha, a po osnovu uspeha na završnom ispitu najviše 40 bodova.

Učenici sa smetnjama u razvoju i invaliditetom polažu završni ispit u skladu sa njihovim motoričkim i čulnim mogućnostima, odnosno uslovima koje zahteva određena vrsta invaliditeta.

Prilagođavanje završnog ispita učenicima sa smetnjama u razvoju vrši se prema individualnom obrazovnom planu.